روزی جبرئیل بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نازل شد, دید که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در حال ناله و زاری هستند. پرسید: چرا گریان و نالان هستید؟ پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: دو تا از بچه‌های ما ناراحتی دارند و گریه می‌کنند و ما از ناراحتی آن‌ها ناراحتیم. جبرئیل گفت: یا محمد! حق تعالی برای کودکان شما شیعیانی را بر می‌انگیزد تا هنگامی که آن‌ها گریه کنند. تا ۷ سال گریه آنان «لا اله الا الله» باشد و چون ۷ سال بگذرد گریه آنان طلب آمرزش برای پدر و مادرشان باشد و چون به حد بلوغ برسند, پدر و مادر در ثواب آنان شریک می‌باشند و در گناهشان شریک نمی‌باشند.
در روایتی آمده است که «حضرت عیسی (علیه‌السلام) از کنار قبری عبور می‌کرد و در عالم مکاشفه صاحب قبر را مشاهده کرد که در حال عذاب بود؛ پس از یک سال باز از کنار همان قبر عبور کرد و مشاهده کرد که صاحب آن قبر عذاب نمی‌شود. حضرت عیسی (علیه‌السلام) از علت این امر از پروردگار سؤال کرد. آن گاه به او وحی شد که صاحب این قبر فرزند شایسته‌ای داشت که در این سال به حد بلوغ رسید و جاده‌ای را درست کرده و نیز یتیمی را پناه داده است و ما به سبب عمل نیک این فرزند, پدرش را آمرزیدیم. پس از آن حضرت فرمود: میراثی که از سوی خدا برای بنده باقی می‌ماند, فرزندی است که بعد از مرگش خدا را عبادت می‌کند (تا موجب آمرزش او گردد).»
در روایتی آمده است که: «اگر شخصی بدون فرزند بمیرد, گویا هرگز آن شخص در میان مردم نبوده است و اگر شخص بمیرد و فرزندی از او باقی باشد, گویا آن شخص هرگز نمرده است.»
رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) می‌فرماید:
«حق تعالی بر دختران مهربان‌تر از پسران است. هر کسی که به زنان و دختران محارم خود محبت کند و آنان را شاد نماید, خداوند در قیامت او را شاد می‌کند.»
امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«دختران حسناتند و پسران نعمتند و خداوند بر حسنه ثواب می‌دهد و از نعمت سؤال می‌کند. پس از آن, حضرت از یکی از اصحاب خود پرسید: شنیده‌ام که خداوند به تو دختری عطا کرده است, ولی او را دوست نداری؛ مگر او چه ضرری برای تو دارد؟ گلی است که بویش می‌کنی و روزی‌اش را خدا می‌دهد و حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) پدر دختران بود. شخصی نزد حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) نشسته بود که ناگهان به او خبر دادند که خداوند به تو دختری عطا کرده است, رنگ آن شخص متغیر شد. سپس حضرت به او فرمود: زمین او را برمی‌دارد و آسمان بر او سایه می‌فکند. خدا روزی‌اش را می‌دهد و گلی است که او را می‌بویی. سپس آن حضرت رو به اصحاب خود کرد و فرمود: هر کس یک دختر دارد, بارش گران است و هر که دو دختر داشته باشد, به خدا سوگند به فریاد او برسید و کسی که سه دختر داشته باشد, جهاد و سایر زحمات را از او بردارید و کسی که چهار دختر داشته باشد, ای بندگان خدا! ا و را یاری کنید و به او قرض بدهید. پس از آن فرمود: هر کس سه دختر یا سه خواهر را نفقه دهد, بهشت بر او واجب می‌شود و بعد از آن فرمود: هر کس دو دختر یا یکی را هم نفقه دهد, بهشت بر او واجب می‌شود.»

زنان و زایمان
دوران بارداری ۴۰ هفته است که از آغاز بارداری تا آخرین روز قاعدگی و تا روز اول تولد نوزاد است. حدود ۱۴ روز طول می‌کشد تا نطفه زن به وسیله نطفه مرد بارور شود و می‌توان گفت که دوران بارداری ۲۴۶ روز است. برای تعیین روز تولد به اولین و آخرین روز قاعدگی, ۷ روز اضافه کنید؛ یعنی از ۱ سال, ۳ ماه کمتر می‌باشد و در پایان این مدت با اختلاف یک یا چند روز زایمان صورت می‌گیرد.
آغاز قاعدگی پس از زایمان را نمی‌توان به طور قطعی معین کرد؛ اما اگر مادر کودک خود را از شیر نگرفته باشد, قاعده نخواهد شد. بیش‌تر زنانی که بچه شیر نمی‌دهند, پیش از ۳ ماهگی, قاعدگی آنان شروع می‌شود و آنان که کودک خود را شیر می‌دهند,‌پس از سه ماه, دوره قاعدگی آنان آغاز می‌شود. بارداری در زمان شیردادن ۱۰% است که بیش‌تر در اواخر دوران شیردادن یا در جریان از شیرگرفتن کودک حاصل می‌شود.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود:
«اولین چیزی که زن پس از زایمان باید بخورد, رطب است؛ همان طور که حق تعالی پس از متولد شدن حضرت عیسی (علیه‌السلام) به حضرت مریم (سلام‌الله‌علیها) دستور داد که رطب بخورد. از حضرت پرسیدند: اگر رطب نباشد چه باید کرد؟ حضرت فرمود که ۹ دانه از خرماهای مدینه بخورد و اگر خرمای مدینه هم نبود, از هر خرمایی که موجود باشد ۹ دانه بخورد و حق تعالی می‌فرماید: به عزت و جلال خودم سوگند که هر زنی که پس از زایمان رطب بخورد, فرزندش را بردبار می‌گردانم.»
روایت شده است که: «هر زنی که پس از زایمان خرمای برنی بخورد, فرزندش زیرک و بردبار می‌شود.» هم چنین در روایات آمده است که: «هرگاه به حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) بشارت تولد فرزندی را می‌دادند, نمی‌پرسید که پسر است یا دختر؛ بلکه ابتدا می‌پرسید که آیا خلقتش درست است؟ و اگر می‌گفتند که خلقت او کامل است,‌ می‌فرمود: «الحمدلله الذی لم یخلق منی شِیَعاً مٌشَوَّهاً؛ سپاس خداوندی را که از من فرزند قبیح و معیوبی نیافرید.»
امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«هنگامی که کودکی متولد می‌شود به قدر یک عدس جاوشیر در آب حل کنید و دو قطره در بینی راست کودک و یک قطره در بینی چپ کودک بریزید و در گوش راست او اذان و در گوش چپش اقامه بگویید و بعد نافش را ببرید. اگر این کار را انجام دهید,‌کودک شما نمی‌ترسد و ام الصبیان به او آسیب نمی‌رساند.
و در حدیث دیگری آمده است که «قابله یا شخص دیگری باید در گوش راست نوزاد اقامه بگوید تا جنیان به وی آسیب نرسانند و نیز دیوانه نشود.»
امام باقر (علیه‌السلام) می‌فرماید: «کام نوزاد را با آب فرات بردارید و در گوش او اقامه بگویید.»
در روایت دیگری آمده است که «کام نوزاد را با آب فرات و تربت امام حسین (علیه‌السلام) بردارید و اگر آب فرات نباشد با آب باران کام نوزاد را بردارید.»
از حضرت علی (علیه‌السلام) روایت شده است که می‌فرماید:
«کام فرزندان خود را با خرما بردارید؛ حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) با امام حسن و امام حسین (علیهماالسلام) چنین رفتار می‌کرد. »
در حدیث ولایت حسنین نیز آمده است که «مکروه است که کودک را در ابتدای ولادت در جامه زرد قرار دهید و سنت است که کودک را در جامه سفید بپیچند.»

آداب نام گذاری کودک
در کتاب فقه الرضا آمده است که: « در روز هفتم ولادت نام کودک را تعیین کنید و از اعمالی که در هنگام تولد مستحب مؤکد است, غسل دادن نوزاد است و برخی آن را واجب دانسته‌اند و احتیاط آن است که نیت غسل کنند و بعد کودک را غسل دهند.»
از امام باقر (علیه‌السلام) روایت شده است که می‌فرماید:
«رسا‌ترین نام‌ها, نامی است که دلالت بر بندگی خدا کند؛ مثل عبدالله و بهترین نام‌ها, نام پیامبران است. »
حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«فرزند را در شکم مادر نام‌گذاری کنید و اگر برای کودک نام گذاری نکنید, کودک سقط می‌شود و در قیامت از پدر و مادر خود سؤال می‌کند که چرا مرا نام گذاری نکردید.»
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرزند حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) را پیش از تولد, محسن نام گذاری کرد آن فرزند در هنگام حمله به خانه امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) برای بیعت گرفتن و آسیب دیدن حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) به شهادت رسید.
امام کاظم (علیه‌السلام) می‌فرماید:‌
«اولین نیکی پدر و مادر در حق فرزند خود, آن است که نام نیکی برای او انتخاب کنند.»
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می‌فرماید:
هر کس چهار فرزند به او عطا شود و هیچ کدام را به نام من نام گذاری نکند, به من جفا کرده است.»
از امام کاظم (علیه‌السلام) نیز روایت شده است که می‌فرماید:
«فقر و بینوایی به خانه‌ای که در آن نام محمد یا احمد یا علی یا حسن یا حسین یا جعفر یا طالب یا عبدالله و یا فاطمه باشد, داخل نمی‌شود. شخصی خدمت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آمد و عرض کرد: خداوند به من پسری عطا کرده است؛ او را چه نامی بگذارم؟ پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: او را به بهترین نام‌ها در نزد من که حمزه است, نام‌گذاری کن. »
جابر می‌گوید: با امام باقر (علیه‌السلام) به خانه شخصی رفتیم؛ کودکی از آن خانه بیرون آمد. امام از او پرسید: چه نام داری؟ گفت: محمد. حضرت پرسید: چه کنیه‌ای داری؟ گفت:‌ ابوعلی. حضرت فرمود: خود را از شیطان در جای محکمی محفوظ داشته‌ای؛ به درستی که هرگاه شیطان بشنود که کسی را محمد یا علی صدا می‌زنند, آب می‌شود و هرگاه بشنود که کسی را به نام یکی از دشمنان ما صدا می‌زنند، خوش حال می‌شود و مباهات می‌کند.
شخصی به حضرت صادق (علیه‌السلام) عرض کرد که خداوند به من پسری عطا فرموده است. حضرت فرمود: مبارک است؛ او را چه نام گذاشته‌ای؟ گفت: محمد. حضرت سر را به جانب زمین فرود آورد و اسم محمد را تکرار کرد؛ سپس فرمود: جان خودم و فرزندان و زنان و پدر و مادرم و تمام اهل زمین فدای حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) باد. پس از آن حضرت فرمود: هنگامی که فرزندت را چنین نام گذاشتی او را دشنام نده و او را نزن و به او بدی نرسان و بدان که هیچ خانه‌ای نیست که در آن نام محمد باشد, مگر این که هر روز آن خانه تقدیس و تطهیر می‌شود.
در حدیث دیگری آمده است که «پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) از نام گذاری کودک به نام‌های حکم, حکیم , خالد و مالک نهی می‌کرد و می‌فرمود که دشمن‌ترین نام‌ها نزد خدا, حارث, مالک و خالد است و از چهار کینه ابو عیسی, ابوالحکم, ابومالک و ابوالقاسم – در صورتی که نام محمد باشد – نهی می‌فرمود».
همچنین در حدیثی آمده است که «نام کودک خود را یاسین نگذارید: زیرا این نام مخصوص پیغمبر است.»
از حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) روایت شده است که می‌فرماید:
«هرگاه گروهی برای مشورت در امری جمع شوند و در میان آنان شخصی به نام محمد یا حامد یا محمود یا احمد باشد رأی آنان نیکو خواهد بود؛ همان طور که نام آنان خیر است, رأی آنان هم نیکو خواهد بود. »
همچنین پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می‌فرماید:
«هرگاه فرزندی را محمد نام گذاشتید, او را گرامی بدارید و در مجلس, او را گرامی بدارید و به او روی ترش نکنید. »
نیز در حدیث دیگری می‌فرماید:
«هر خانه‌ای که در میان آن‌ها نام پیغمبر باشد, حق تعالی هر صبح و عصر ملکی را مأمور می‌کند تا او را دعا کند. »

آداب عقیقه برای کودک
«عقیقه برای فرزند, برای کسی که قادر بر انجام آن است,‌ مستحب مؤکد است و اگر عقیقه به تأخیر افتاد تا هنگام بلوغ کودک, انجام آن به وسیله پدر مستحب است و پس از بلوغ تا پایان عمر به وسیله خود شخص مستحب می‌باشد.»
گفته شده است که فرزند در گرو عقیقه است؛ یعنی اگر عقیقه نکنید, فرزند در معرض مرگ و بلا قرار دارد.
امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید:
عقیقه بر کسی که توانایی مالی دارد, لازم است و کسی که فقیر است بعد از توان‌گر شدن لازم است این کار را انجام دهد و اگر برای کودکی عقیقه میسر نشد تا هنگامی که برای او قربانی کردند, کافی است.
از امام صادق (علیه‌السلام) پرسیدند: ما برای عقیقه, گوسفند پیدا نکردیم چه کنیم؟ آیا به اندازه قیمت گوسفند صدقه بدهیم؟ حضرت فرمود: خیر, باید گوسفند تهیه کنید؛ زیرا خداوند اطعام و ریختن خون را دوست دارد. سپس از حضرت پرسیدند: آیا فرزندی که در روز هفتم بیمرد, باید برای او صدقه داد؟ حضرت فرمود: اگر کودک پیش از ظهر بمیرد, صدقه ندارد و اگر بعد از ظهر بمیرد, باید برای او صدقه داد. شخصی از حضرت صادق (علیه‌السلام) پرسید:‌من نمی‌دانم که آیا پدرم برایم عقیقه کرده یا نه؟ حضرت فرمود: عقیقه بکن؛ اشکالی ندارد و آن شخص در هنگام پیری برای خود عقیقه کرد.
همچنین از امام صادق (علیه‌السلام) روایت شده است که می‌فرماید:
«فرزند را در روز هفتم نام گذاری کنید و عقیقه درست کنید و سر او را بتراشید و به وزن موی سرش نقره صدقه بدهید و ران گوسفند را به قابله بدهید و بقیه را به مردم بدهید.»
و در حدیث دیگری آمده است که «ربع گوسفند را به قابله بدهید و اگر زن, قابله نداشت, آن گوشت را به مادر او بدهید و دست کم باید گوشت عقیقه را به ۱۰ نفر بدهید و صاحب عقیقه خود نباید از گوشت آن بخورد.»
امام رضا (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) در روز ولادت امام حسن و امام حسین (علیهماالسلام) در گوش آنان اذان گفت و حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) در روز هفتم ولادت برای آنان عقیقه درست کرد و پای گوسفند را به همراه یک سکه اشرفی به قابله داد.»
یکی از آداب عقیقه این است که اگر می‌خواهید شتر را عقیقه کنید, باید پنج ساله و یا بیشتر باشد و اگر خواستید بز را عقیقه کنید, باید یک ساله به بالا باشد و اگر گوسفندی را عقیقه می‌کنید باید ۶ یا ۷ ماهه باشد. بهتر است حیوانی را که عقیقه می‌کنید, اخته نباشد و از نظر ظاهری نیز سالم باشد؛ یعنی شاخ آن شکسته, گوش آن بریده,‌چشم‌های آن نابینا و پاهای آن لنگ نباشد. هم چنین بهتر است که گوسفند چاق باشد؛ اما اگر در عقیقه نیّت قربانی نشود, هر نوع گوسفندی که باشد خوب است و چون مقصود از عقیقه, اطعام و دادن گوشت به مردم است,‌هر چه گوسفند چاق‌تر باشد بهتر است. برای عقیقه کردن – چه پسر و چه دختر – گوسفند ماده هم کافی است. از دیگر آداب عقیقه این است که پدر و مادر صاحب عقیقه نباید از گوشت عقیقه بخورند و استخوان‌های گوسفند را نشکنند و از مفصل جدا کنند و نیز سنت است که گوشت را به صورت خام تقسیم نکنند؛ بلکه آن را با آب نمک بپزند و نیز بهتر است که ابتدا سر کودک را بتراشند و بعد گوسفند را عقیقه بکنند. لازم است که تراشیدن سر و عقیقه کردن و به اندازه موی سر کودک طلا یا نقره صدقه دادن, همه در یک جا و یک وقت انجام شود و باید همه سر کودک را بتراشند. کودکی را نزد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آوردند تا برای او دعا کند و آن کودک کاکل داشت.حضرت دعا نکرد و دستور داد که کاکلش را بتراشند. و نیز سنت است که بعد از تراشیدن سر کودک, زعفران بر سر او بمالند.
حسین بن خالد می‌گوید: از امام رضا (علیه‌السلام) پرسیدم که تهنیت و تبریک کودک در چه روزی بهتر است؟ فرمود: هنگامی که امام حسن (علیه‌السلام) متولد شد, جبرئیل (علیه‌السلام) در روز هفتم برای تبریک و تهنیت بر حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) وارد شد و امر کرد که کودک را نام گذاری کنند و سرش را بتراشند و برای او عقیقه درست کنند و گوش او را سوراخ کنند.

ب) شیردادن و تربیت کودک
بیش‌ترین مدت زمان شیر دادن کودک ۲ سال است و بیش‌تر از آن جایز ندانسته‌اند؛ مگر آن که ضرورتی وجود داشته باشد و کودک ضعیف و مضطر باشد و کم‌ترین زمان شیر دادن ۲۱ ماه است. مادر باید از اولین شیری که به پستان می‌آید, به فرزند بخوراند و اگر از آن شیر به کودک ندهند, شیرش تقویت نمی‌شود.
حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«بهترین و سودمندترین شیرها برای کودک, شیر مادر است.»
امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«در هنگامی که دیدند مادر اسحاق فرزند خود را شیر می‌دهد به او گفته شد که ای مادر اسحاق! فرزندت را از یک پستان شیر نده و از هر دو پستان شیر بده؛ که یکی به جای آب و دیگری به جای طعام است. هر کس به فرزندش کم تر از ۲۱ ماه شیر دهد, به او ظلم کرده است. »
در احادیث آمده است که: «کودک را برای شیر دادن به دایه گبر (کافر) ندهید اگر به دایه یهودی و مسیحی دادید, اجازه ندهید که کودک را به خانه‌اش ببرد؛ بلکه در نزد شما به او شیر دهد و نیز دایه را از خوردن شراب و گوشت خوک و سایر چیزهایی که در دین اسلام حرام است منع کنید؛ زیرا آنان این چیزها را در دین خود حلال می‌دانند.»‌
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می‌فرماید:
«از شیر دادن زن احمق و زنی که چشمش معیوب است به کودک خود پرهیز کنید؛ زیرا شیر بر فرزند تأثیر خواهد داشت. »
حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«دایه‌ای برای شیر دادن کودک خویش انتخاب کنید که به صورت و سیرت نیکو باشد؛ زیرا بر کودک تأثیر خواهد داشت و کودک به دایه شباهت پیدا خواهد کرد. »
امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید:‌
«کودک را ۷ سال آزاد بگذارید تا بازی کند و بعد از آن, تا ۷ سال در تربیت او بکوشید و اگر نیک رفتار شد باز در رشد و اصلاح بیشتر او بکوشید و اگر از او نا امید شدی, خیری در او نیست.»
در حدیث دیگری آمده است که: «۷ سال کودک را آزاد بگذارید تا بازی کند و ۷ سال دیگر او را تربیت کنید و به او خواندن و نوشتن بیاموزید و ۷ سال دیگر حلال و حرام (احکام شرعی) را به او بیاموزید.»‌
حضرت علی(علیه‌السلام) می‌فرماید:
«کودک را ۷ سال باید نگه‌داری و تربیت جسمی کرد و ۷ سال به او آداب بیاموزید و ۷ سال دیگر باید به او خدمت کرد. فرزند تا ۲۳ سالگی رشد جسمی خواهد داشت و تا ۳۵ سالگی عقل او افزون خواهد شد و پس از آن تجربه او افزایش خواهد یافت.»
در روایتی آمده است که «هنگامی که پسران ۶ ساله شدند, نباید با یک دیگر در زیر یک لحاف بخوابند.»
همچنین در روایات آمده است که «فرزندان خویش را بر محبت علی بن ابی طالب (علیه‌السلام) تربیت کنید و اگر آنان نپذیرفتند, نشان ناپاکی نطفه آنان خواهد بود.»‌
امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«خیلی زود به فرزندان خویش احادیث ما را بیاموزید تا مخالفان آنان را, گمراه نکنند و هر که محبت ما اهل بیت را در دل داشته باشد مادر خویش را بسیار دعا کند؛ زیرا او به شوهرش خیانت نکرده است. »
شخصی خدمت امام صادق (علیه‌السلام) آمد و عرض کرد: بسیار غمگین و ناراحتم. امام از علت نگرانی‌اش سؤال کرد. او گفت: خداوند به من دختری داده است. حضرت فرمود: زمین او را بر‌می‌دارد و روزی‌اش بر خداست و زندگی او از عمر تو نمی‌کاهد و روزی تو را نمی‌خورد؛ سپس فرمود: او را چه نام گذاشته‌ای؟ گفت: فاطمه. حضرت فرمود: آه, آه و دست بر پیشانی خویش گذاشت و فرمود: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود:
حق فرزند بر پدر اگر پسر باشد, این است که مادری نیک برای او انتخاب کرده باشد, نام نیکویی برای او انتخاب کند, به او قرآن بیاموزد, او را ختنه کند و شناگری به او بیاموزد واگر دختر باشد, همچنین مادر نیکویی برای او انتخاب کرده باشد, نام نیکویی بر او بگذارد, سوره نور را به او بیاموزد, او را در بالاخانه جای ندهد و او را زود به خانه شوهر بفرستد. سپس فرمود: چون دختر خویش را فاطمه نام نهادی, او را دشنام نده و نفرین مکن.
امام رضا (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«شوخی و کج خُلقی کودک در کودکی نشانه آن است که این کودک در بزرگی دانا و بردبار خواهد شد. »
حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) می‌فرماید:
هر کس فرزند خویش را ببوسد خدا حسنه‌ای برای او می‌نویسد و هر که فرزند خود را شاد کند, خدا در روز قیامت او را شاد خواهد کرد و هر کس به فرزند خود قرآن بیاموزد؛ در روز قیامت دو حله بر پدر و مادرش بپوشنانند که از نور آن دو حله, روی اهل بهشت روشن خواهد شد.
شخصی خدمت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آمد و عرض کرد: من هرگز فرزند خود را نبوسیده‌ام. چون آن شخص رفت, حضرت فرمود:‌این مرد در نزد من از اهل جهنم است.
در روایت دیگری آمده است که«حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) شخصی را مشاهده کرد که دارای دو پسر بود و فقط یکی از آنان را می‌بوسید و محبت می‌کرد. حضرت فرمود: چرا به هر دو یک سان محبت نکردی و آنان را مورد لطف قرار ندادی؟ سپس فرمود: بهتر است که میان فرزندان خود تفاوتی نگذاری مگر آن که یکی از آنان عالم‌تر و صالح‌تر باشد و به این علت بین آنان تفاوت بگذاری.»
امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«وقتی پسر ۳ ساله شد به او بگویید که ۷ مرتبه «لا اله الا الله»بگوید و چون ۳ سال و ۷ ماه و ۲۰ روز از عمرش گذشت به او بگویید که ۷ مرتبه «محمد رسول ا لله» و چون ۴ ساله شد به او بگویید که ۷ مرتبه «صلی الله علی محمد و آله» بگوید و چون ۵ ساله شد, او را وادار کنید تا خدا را سجده کند و چون ۶ ساله شد, نماز را به او یاد دهید و او را به نماز وادار کنید و چون ۷ ساله شد, وضو را به او بیاموزید و او را امر کنید تا نماز را با وضو بخواند و چون ۹ ساله شد, نماز و وضو را به خوبی به او بیاموزید و برای ترک وضو و نماز او را تنبیه کنید. پس چون او نماز و وضو را آموخت و به آن عمل کرد, خدا پدر و مادرش را می‌آمرزد. »
آلودگی دست و روی کودکان را پیش از خواب باید بشویید؛ زیرا شیطان آنان را می‌بوید و کودک در خواب می‌ترسد و ملائکه و نویسندگان اعمال نیز اذیت می‌شوند.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) می‌فرماید:
«هر کس که به بازار می‌رود, باید هدیه‌ای بخرد و برای اهل خانه و عیال خود هدیه ببرد؛ زیرا این عمل مانند آن است که به جمعی از فقرا صدقه داده باشد و در هدیه دادن به اهل خانه, باید ابتدا به دختران و بعد به پسران, زیرا هر کس دخترش را خوشحال کند, مثل آن است که بنده‌ای را از فرزندان اسماعیل آزاد کرده باشد و کسی که پسرش را خوشحال کند, مثل کسی است که از ترس خدا گریه کند و خدا چنین کسی را داخل بهشت می‌کند.
امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید:‌
به کودکان خود قاووت بخورانید که گوشت بدن آنان را می‌رویاند و استخوان را محکم می‌کند.
و در حدیث دیگری آمده است که «به فرزندان خود انار بخورانید, زیرا آنان زودتر به حد جوانی و قدرت می‌رسند.»
و در روایت دیگری آمده است که دختری که ۶ ساله شد,‌مادرش نباید او را برهنه پهلوی خود بخواباند؛ زیرا این عمل به منزله زنا می‌باشد و نیز دختری که ۶ ساله شد, نباید مردان نامحرم او را ببوسند و نیز پسر ۷ ساله نباید با زنان نامحرم روبوسی کند.»‌

دستورهایی برای حافظ شدن کودک در رحم
۱ـ خواندن زیارت عاشورا با ۱۰۰ لعن و ۱۰۰ سلام و دعای علقمه به مدت ۴۰ روز.
۲ـ خواندن سوره یس و فُوت کردن (دم زدن) به اناری به مدت ۴۰ روز و سرانجام خوردن آن.
۳ـ خواندن سوره یوسف و فُوت کردن به یک سیب به مدت ۴۰ روز و سرانجام خوردن آن.
۴ـ خواندن دعای توسل به مدت ۴۰ روز.
۵ـ خواندن زیارت جامعه به مدت ۴۰ روز.
۶ـ خواندن زیارت آل یاسین به مدت ۴۰ روز.
۷ـ خواندن دعای کمیل ۴۰ شب جمعه.
۸ـ خواندن دعای ندبه به مدت ۴۰ روز.
۹ـ خواندن دعای سمات به مدت ۴۰ عصر جمعه.
۱۰ـ خواندن سوره‌های حدید, تغابن, جمعه و صف پیش از خواب به مدت ۴۰ شب.
۱۱ـ خواندن تسبیحات حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) بعد از هر نماز و خواند آن‌ها در هر شب هنگام خواب.
۱۲ـ خواندن نماز شب دست کم به مدت ۴۰ شب.
۱۳ـ غسل جمعه کردن به مدت ۴۰ روز جمعه.
۱۴ـ خواندن حدیث کساء و زیارت امام زمان (عج) ۴۰ مرتبه.
۱۵ـ خواندن دعای عهد بعد از نماز صبح به مدت ۴۰ روز.
۱۶ـ خوردن ۱۲ عدد مویز با ذکر ۱۲ بسم الله به مدت ۴۰ روز هنگام ناشتا.
۱۷ـ خوردن ۷ عدد کندر به مدت ۴۰ روز هنگام ناشتا در ۳ ماه اول.
۱۸ـ خواندن ۵ سوره‌ای که با تسبیح شروع می‌شود (حدید, حشر, تغابن, جمعه و صف) از ماه هفتم به بعد.
۱۹ـ همیشه با وضو بودن.
۲۰ـ نگاه نکردن به آیینه در شب.
۲۱ـ پرهیز از گناه کوچک و بزرگ.
۲۲ـ عصبانی نشدن و حفظ آرامش.
۲۳ـ اذان و اقامه خواندن در گوش کودک به هنگام تولد.
۲۴ـ برگزیدن نام برای فرزند از ۴ ماه و ۱۰ روز به بعد که روح در جنین دمیده می‌شود.
ان شاء‌الله با انجام این موارد شما می‌توانید, فرزندان صالحی تحویل جامعه دهید که بتوانند قرآن را حفظ نموده, عامل به دستورهای قرآن باشند و از سربازان آقا امام زمان (عج) گردند و در مقابل شبیخون فرهنگی غرب مصون باشند.

(نیاز‌ها و روابط دختران و پسران
محسن ماجراجو: ص ۱۱۰ تا ۱۱۶)

آداب شیر دادن
برای این که کودک از شیر تمیز و بهداشتی تغذیه کند, لازم است که مادران اموری را رعایت کننند تا کودک از سلامت جسمی برخوردار شود. اکنون به آداب شیر دادن می‌پردازیم.
مادر باید پیش از شیر دادن به کودک خویش با پنبه‌ای که به آب گرم خیس شده باشد, پستان‌های خود را پاک کند و ا گر در نوک پستان ترکی باشد, چون محل جمع شدن میکروب‌هاست, باید در تمیز کردن آن بیش‌تر دقت کند؛ زیرا در غیر این صورت شیر به وسیله میکروب‌ها آلوده شده, موجب ناراحتی و بیماری کودک می‌شود.
هنگام شیردادن باید کودک به طور افقی در آغوش مادر خوابانده شود و سرش قدری متمایل به عقب باشد و آن گاه پستان در دهان او گذاشته و مقداری فشار دهد تا کم کم کودک شروع به خودن شیر کند. هم چنین مادر باید مراقب باشد تا تمام پستان در محوطه لب و دهان کودک قرار نگیرد؛ زیرا قرار گرفتن پستان در جلوی بینی کودک, مانع تنفس کودک خواهد شد و در این صورت نوزاد برای تنفس پستان را رها می‌کند و هوا را فرو می‌برد و این سبب ناراحتی برای او می‌شود.
مادران در هنگام شیردادن باید متوجه شیر خوردن باشند و به گلوی کودک نگاه کنند.
اگر کودک مشغول شیر خوردن باشد, گلویش تکان می‌خورد و صدای قورت دادن شیر شنیده می‌شود.
این توجه مادر به کودک به این علت است که گاهی کودک را خواب می‌برد که در عین حال مادر باید به آرامی کودک را بیدار کند و بعد به او شیر دهد. در روز‌های آغازین شیر دادن, پستان‌های زن درد می‌گیرند, ولی این درد به زودی قطع می‌شود. مادران باید توجه داشته باشند که همواره شیر پستان‌های خود را خارج کنند تا ماک در آن‌ها جمع نشود که این عمل موجب بیماری در پستان‌ها شود و گاهی منجر به عمل جراحی می‌شود.
وقتی که کودک نتواند تنفس کند, پستان مادر را رها می‌کند و دیگر نمی‌تواند آن را بمکند, در این حال, باید کودک را در دست راست گرفته و چندین بار آهسته او را به هوا انداخت تا آروغ بزند و راه نفس او باز شود و بار دیگر پستان را به دهان بگیرد.
مادر باید تعادل در شیر دادن از پستان‌هایش  رعایت کند و هر کدام شیر بیشتری‌ دارد, آن را در دهان کودک بگذارد و در صورت مساوی بودن شیر پستان‌ها کودک را به تناوب از هر دو شیر دهد.
نباید پستان مدت زیادی در دهان کودک بماند,‌زیرا موجب می‌شود که دچار فشار شده و نوک آن ترک بخورد و موجب ناراحتی مادر شود.
همچنین نباید کودک زیاد شیر بخورد, زیرا روده‌های او درد خواهد گرفت و کودک را مبتلا به اسهال و استفراغ می‌کند.
در هر بار شیردادن, باید پستان کاملاً از شیر خالی شود و اگر کودک تمام شیر را نخورد, باید شیر پستان را در ظرفی ریخت, چون اگر شیر در پستان بماند, قابلیت پستان از بین رفته و شیرش کم می‌شود. پس از شیر خوردن باید دهان کودک را با آب جوشیده تمیز کرد تا لب و دهان آلوده او موجب جذب میکروب‌ها و در نتیجه بیماری کودک نشود و مادر بعد از شیردادن باید پستان‌های خود را با آب گرم بشوید و تمیز کند.
پس از شیر خوردن کودک باید مدتی او را سرپا نگه داشت تا آروغ بزند و بعد او را بخوابانند. از خواباندن کودک در کنار مادر پرهیز کرد؛ زیرا ممکن است مادر در حالت خواب و غلتیدن به او آسیب برساند.
در صورتی که مادر به بیماری مثل سرماخوردگی و دیگر بیماری‌های مسری مبتلا باشد, در هنگام شیر دادن باید با دستمالی جلوی دهان و دماغ خود را بگیرد تا بیماری‌اش به کودک سرایت نکند.
رشد جسمی کودک را از وزن او می‌توان فهمید؛ گرچه از ظاهر جسم او هم می‌تواند به استخوان بندی و کیفیت هیکل او پی برد؛ اما با وزن کردن کودک بهتر می‌توان به رشد جسمی کودک پی برد.
اگر وزن کودک در هر روز به طور متوسط به مقدار ۱۰ گرم اضافه شود, دلیل پرورش کافی کودک است و تغذیه او باید به همین شکل ادامه یابد و اگر وزن کودک طبیعی نباشد و بیش از حد معمول افزایش یافته باشد و یا از حد معمول پایین تر باشد, باید در تغذیه او تجدید نظر کرد و رژیم غذایی مناسبی برای او در نظر گرفت تا پیشرفت وزن او طبیعی شود.
در ماه اول یک بار, در ماه دوم, دو بار و در ماه سوم هر هفته یک بار کودک را وزن کرد و وزن بهترین معیار برای رشد و نمو کودک است. اگر کودکی ضعیف باشد, باید شب‌ها او را از خواب بیدار کرد و به او شیر داد.
با توجه به این که معده کودک غذا (شیر) را در مدت ۲ ساعت و نیم هضم می‌کند و به نیم ساعت استراحت نیاز دارد, فاصله شیر دادن مادر به کودک باید دست کم سه ساعت باشد و زود‌تر از این زمان نباید به کودک شیر (غذا) داد و مدت زمان شیر خوردن کودک هم نباد از ۱۰ دقیقه تجاوز کند؛ زیرا موجب خستگی کودک می‌شود. اگر در فاصله شیر دادن به کودک, او ناآرامی و گریه کند, باید قند داغی به او داد؛ زیرا قند هم رفع گرسنگی می‌کند و هم کودک را ساکت می‌کند و هم برای کودک خواب آور است.
اگر مقداری ناخونک (اکیل الملک) و ترنجبین و گز علفی را در آب جوش حل کرده و دو یا سه قاشق از آن به کودک بخورانید. این کار موجب تغذیه کودک شده و سنگینی شیر را هم نخواهد داشت. همچنین گوارش کودک را تقویت و خواب او را زیاد می‌کند که این امر موجب راحتی کودک می‌شود.
معمولاً در هنگام صبح شیر بیش‌تری در پستان‌ها جمع می‌شود و ا ین شیر از نظر ترکیب غذایی با ارزش‌تر از شیر عصر می‌باشد.
شیر زنان در اولین زایمان کم می‌باشد و دیر شیر در پستان‌ها جمع می‌شود؛ ولی با گذشت زمان و با شیر دادن به کودک, شیر زن افزایش می‌یابد, به طوری که در روز چهلم شیر زن به حد کافی می‌رسد.
اگر زنی دارای فرزند دوقلو باشد و دارای بنیه قوی و شیر کافی باشد, باید هر دو کودک را از شیرش تغذیه کند و در شیردادن به آن‌ها باید ابتدا به کودک قوی‌تر شیر بدهد و بعد به کودک ضعیف‌تر.
اگر شیر دو پستان فراوان باشد, باید به هر دو کودک از یک پستان شیر بدهد و از پستان دیگر هم به هر دو شیر بدهد. به طور کلی باید هر دو کودک از هر دو پستان به مقدار مساوی تغذیه کنند و اگر شیر زن کم باشد و برای هر دو کافی نباشد, باید یکی از کودکان را خود شیر دهد و دیگری را به دایه بسپارد و یا او را با شیر خشک تغذیه نماید و اگر مادر شیر نداشته باشد, باید هر دو را به دایه بدهد.
در انتخاب دایه برای کودک باید دقت کرد که دایه از خانواده اصیل, نجیب, عفیف و پرهیزگار باشد, زیرا در تربیت کودک اثر فراوانی دارد.
کودک شیرخوارگاهی گریه می‌کند که ممکن است بر اثر گرسنگی باشد. اگر شیر مادر کم باشد, مادر با استفاده از روش‌های ذکر شده و تغذیه صحیح سعی کند تا شیر خود را افزایش دهد و از ناراحتی و عصبانیت و غم و اندوه پرهیز کند, زیرا در این حالات در شیر او تأثیر منفی دارد.
بهتر است که مادران از سپردن کودک به دیگری برای شیر دادن بپرهیزند و در صورت نیاز کودک به تغذیه, از شیر گاو استفاده کنند.
شیر گاو را باید بجوشانید و بعد از گرفتن چربی شیر, مقداری نبات به آن اضافه کنید و به کودک بخورانید. هم چنین روزی نصف استکان آب هویج را با قاشق مرباخوری در چند نوبت به کودک بخورانید.
یکی از مواد غذایی سودمند برای کودک زرده تخم مرغ است, لازم است که هر روز صبح یک زرده تخم مرغ را به طور کامل به کودک بدهید یا زرده تخم مرغ را با شیر سالم و نبات مخلوط کند و به او بدهید. گفتنی است در آغاز باید مقداری بسیار اندک از زرده را به کودک بدهید و به همین صورت اضافه کنید تا بدن کودک به این ماده غذایی عادت کرده و توان هضم آن را پیدا کند.
از ۴ ماهگی به بعد روزی ۱۰ گرم پنیر تازه و بدون نمک را ریز ریز کرده, به کودک بخورانید و هر بار به اندازه دو یا سه نخود به کودک بدهید. عصرها نیز مقداری آب سیب یا آب هویج را به او بخورانید. البته در این مدت از شیر مادر نباید غافل بود و اگر شیر مادر هم بسیار کم باشد باز برای کودک بسیار سودمند است و گفته می‌شود که شیر مادر بهترین غذا برای کودک است.
کودک را باید پیش از ظهر و بعد از ظهر دست کم ۳ ساعت بخوابانید و برای این کار نباید هر لحظه به کودک آب داغ یا قند و نبات داغ بخورانید؛ زیرا کودک را به کرمک دچار می‌کند. شب‌ها هم باید کودک حدود ۱۰ ساعت بخوابد. هنگام بیدار شدن کودک از خواب باید مادر به او شیر دهد و در صورت نداشتن شیر, طبق دستور گفته شده باید شیر گاو جوشانده به او بدهید و پس از آن مقداری نان خشک را در آب حل کرده و چند قاشق کوچک از آن به کودک بخورانید و شب‌ها نیز چند دانه بادام شیرین کوبیده را با آب نیم گرم مخلوط کرده, مقداری نبات یا شیرینی به آن اضافه می‌شود و آن را صاف نموده و به کودک بخورانید و هنگام خواب مقدار کمی آب سیب یا آب هویج به کودک بخورانید.
این غذا موجب می‌شود تا روده‌های کودک پرورش یابد و مقداری ضخیم شوند و دستگاه گوارش او تقویت شود.
با گذشت زمان چند دانه برج را با تره و جعفری یا کلم پخته و آن را صاف نموده و به کودک بخورانید. در این زمان از خوراندن بیسکویت و نان سوخاری و مواد نشاسته‌ای خودداری ورزید؛ زیرا روده‌ها حالت چسبندگی پیدا کرده  و معده هم قوی نمی‌باشد و ممکن است موجب تلف شدن کودک شود و به جای مواد نشاسته‌ای از آب سبزی بدون نمک روزی یک استکان به کودک بخورانید.
(نیازها و روابط دختران و پسران: محسن ماجراجو, ص ۱۴۳- ۱۴۸

منبع:http://www.ammarname.ir